سنجش و ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی: مطالعه موردی روستاهای بخش مرکزی سراوان

پژوهش حاضر با هدف سنجش و تحلیل کیفیت زندگی در مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان سراوان انجام گرفته است. این پژوهش، مطالعه¬ای کاربردی است که رویکرد حاکم بر آن توصیفی ـ پیمایشی می¬باشد. داده¬های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسش¬نامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش را ساکنان روستایی بخش مرکزی شهرستان سراوان تشکیل می¬دهند. حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران، 312 نفر برآورد شده است. اعضای نمونه نیز به روش نمونه¬گیری تصادفی و متناسب با حجم جمعیتی زیرجامعه-های مورد مطالعه (روستاهای بخش مرکزی) انتخاب شده¬اند. نتایج این پژوهش نشان داد میزان رضایتمندی از سطح کیفیت زندگی مردم روستایی بخش مرکزی شهرستان سراوان از نظر مؤلفه تعامل و همبستگی اجتماعی بالاتر از حد متوسط و برابر با ۱۸/۳ از مجموع 5 امتیاز است، اما از حیث سایر مؤلفه¬ها (اشتغال و درآمد، آموزش، سلامت و امنیت، اوقات فراغت، محیط سکونتی، زیرساختها و محیطی) میانگین رضایتمندی به ترتیب برابر با ۷۵/۲، ۸۵/۲، ۶۱/۲، ۹۶/۲، ۵۰/۲، ۸۵/۲ و ۸۷/۲ برآورد شد که پایین تر از حد متوسط است. به علاوه، بررسی¬ها نشان داد که از بین ابعاد چهارگانه شاخص کیفیت زندگی (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی) در تمام ابعاد کیفیت زندگی صرف نظر از بعد محیطی، به لحاظ موقعیت مکانی نسبت به مرز پاکستان تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین به لحاظ فاصله تا مرکز شهرستان در ابعاد اقتصادی و کالبدی تفاوت معناداری قابل مشاهده است اما بر اساس ابعاد اجتماعی و محیطی شرایط مشابهی میان روستاهای نمونه حاکم است.